In deze bijdrage onderstrepen we vooreerst het belang van de studie van het strafrecht voor een kritische analyse van misdaad en misdaadcontrole. We schetsen kort de evolutie van de belangstelling onder criminologen voor de problematiek van de evolutie van het strafrecht. We geven verder de grote lijnen van de processen, actoren en factoren die het ontstaan en de evolutie van strafwetten in het theoretisch en empirisch onderzoek over deze problematiek verklaren. In deze bijdrage beperken we onze aandacht voor het strafrecht tot de materiële strafrechtsnormen uit het federaal bijzonder strafrecht. Het betreft meer bepaald de strafrechtsnormen uit het Tweede Boek van het Belgisch Strafwetboek, het federaal bijzonder strafrecht dat buiten het Strafwetboek ontwikkeld werd en de
strafbepalingen in andere federale wetboeken en wetten. We inventariseren meer bepaald de belangrijke wijzigingen die gedurende de regeringen Verhofstadt I en II (1999-2007) zijn aangebracht aan de materiële strafrechtsnormen in het federaal bijzonder strafrecht. We maken hierbij een onderscheid tussen strafwetswijzigingen met betrekking tot de (veiligheid van de) staat, de economie en de ‘civiele
maatschappij’. Tenslotte formuleren we op basis van deze inventarisatie een aantal vaststellingen
en wagen we ons vanuit een structureel-historisch theoretisch kader aan enkele hypothesen ter verklaring van de vastgestelde ontwikkelingen in het federaal bijzonder strafrecht.