Het internationaal (publiek)recht lijkt de afgelopen jaren een heuse boom te beleven. Het ontstaan van een mondiale publieke opinie, de voornamelijk door economische krachten voortgestuwde globalisering en de regionale integratie in Europa, die niet tot de Europese Unie beperkt blijft maar ook daarbuiten
– onder andere via de Raad van Europa – vorm krijgt, dragen bij tot een toenemende normatieve activiteit op mondiaal en Europees-regionaal niveau. Het internationaal recht is niet langer (zo het dat ooit was) te herleiden tot vage, niet-afdwingbare internationale engagementen waaraan lippendienst wordt bewezen in diplomatieke cenakels, maar is integendeel wel degelijk positief recht dat zich tevens leent tot gebruik in geschillen voor de nationale rechter, die zich hier meer en meer van bewust is. De nationale rechter "waakt" als het ware over de internationale verbintenissen van de Staat. Als orgaan van de Staat is het immers zijn taak om te voorkomen dat de internationale aansprakelijkheid van België – bijv. door het niet of verkeerd toepassen van een voor België geldend verdrag – in het gedrang zou komen. Daarbij zijn de mogelijkheden van de rechter natuurlijk in se beperkt door de positie die hij in ons
constitutioneel bestel inneemt. Niet hij, maar de wetgever is immers als eerste verantwoordelijk om via omzetting van het internationale en het gemeenschapsrecht de doorzichtigheid van ons rechtsstelsel te bevorderen. Toch bevat de Belgische rechtsorde, die traditioneel open staat voor het internationaal
recht, een aantal instrumenten die het de rechter toelaten erg ver te gaan in zijn rol van "hoeder van het internationale recht" wanneer de wetgever in zijn taak tekortschiet (infra, afdeling B). In die zin kan, net zoals in Europeesrechtelijke context, ook in het internationaal recht gewag worden gemaakt van de nationale rechter als "gewone rechter".