De checklist heeft tot doel om inzicht te geven in het verschijnsel “identiteitsfraude”, een belangrijke eigentijdse uitdaging voor het informatiemanagement. De checklist maakt duidelijk waarom onze huidige identiteitscontroles niet voldoen en welke verbeteringen nodig zijn om identiteitsfraude te kunnen beteugelen.
Met identiteitsfraude bedoelen we dat iemand met kwade bedoelingen bewust de schijn oproept van een identiteit die niet bij hem hoort, daarbij gebruikmakend van de identiteit van iemand anders of van een niet-bestaande persoon. Een identiteitsfraudeur heeft daarvoor geen document of identiteitsbewijs nodig, hij kan ook een persoonsnummer, foto, gebeurtenis of een biometrisch kenmerk gebruiken, omdat ze allemaal een identiteitssuggestie bevatten waaruit mensen een conclusie trekken over wie ze tegenover zich hebben. Identiteitsfraude dwingt ons tot een nieuwe kijk op kaders, functie en gebruik van identiteitsinstrumenten in onze rechtscultuur. Instrumenten die voor bestrijding van documentfraude nuttig zijn, blijken dat voor bestrijding van identiteitsfraude meestal niet te zijn. Vaak werken ze zelfs averechts. Kenmerkend voor identiteitsfraude is namelijk dat eventuele sporen naar het slachtoffer wijzen, dat dan moet bewijzen niet de dader te zijn geweest. De echte dader blijft onzichtbaar. De gebruikelijke repressieve aanpak van identiteitsfraude achteraf werkt dan niet meer. Preventie is daarentegen wél een effectieve strategie om identiteitsfraudeurs te kunnen ontmaskeren of te ontmoedigen. Maar preventie is een lastige opgave, omdat ze een grote omslag in denken en doen eist met betrekking tot identiteitscontroles.