Vervalst, gestolen, gesmokkeld: drie woorden die samen staan voor de enorme problemen waarmee de handel in kunstvoorwerpen af te rekenen heeft. Deze bijdrage wil daarvan een bondig overzicht bieden, waarbij de aandacht steeds uitgaat naar de rechtsbescherming van (in de eerste plaats) kopers die zich geconfronteerd zouden zien met de voormelde problemen. De term “vervalst” refereert aan de authenticiteitsproblematiek, al zal blijken dat die veel meer divers is dan de spectaculaire vervalsingen waartoe het brede publiek haar spontaan lijkt te reduceren. Aansluitend komt die verscheidenheid
uitgebreid aan bod (II). In een tweede luik belichten we de rechtsbescherming bij de handel in gestolen en gesmokkelde kunstvoorwerpen, die men in vaktermen onder de gemene noemer “provenance-geschillen” vat. Diefstal en smokkel zijn twee afzonderlijke problemen. Niettemin zijn zij inhoudelijk onlosmakelijk verbonden, zodat zij ook samen aan bod komen (III). Het resultaat is geen fraai gezicht. Immers, verdorven menselijk handelen heeft gezorgd voor een verdere corrumpering van een markt die reeds sterk had te lijden onder de erg bewogen geschiedenis die zij als een loodzware erfenis met
zich meedraagt en die de handel in kunstvoorwerpen sowieso al tot een risicovolle activiteit maakt. Het winstbejag van een bepaald, immoreel segment van de sector heeft de zaken alleen maar vertroebeld. Kortom: vervalst, gestolen en gesmokkeld, het portret van de schaduwzijde van de kunsthandel…