Over de aandacht voor slachtoffers en punitiviteit

auteur Ivo Aertsen
tijdschrift Panopticon Libri (ISSN: )
jaargang 2010
aflevering Hoe punitief is België?
onderdeel Artikelen
publicatie datum 28 januari 2010
taal Dutch
pagina 107
samenvatting

In deze bijdrage staat dus de rol van het slachtoffer centraal. Het slachtoffer van strafbare feiten, maar ook slachtofferschap in het algemeen, heeft sinds de jaren zeventig van vorige eeuw ook in België op steeds meer belangstelling kunnen rekenen. Deze aandacht werd aanvankelijk afgedwongen voor bepaalde categorieën slachtoffers, maar vrij snel heeft de actie zich uitgebreid naar slachtoffers in het algemeen (Peters, 1993). In België hebben hulpverleners, academici, zelfhulpgroepen én bepaalde gebeurtenissen een belangrijke rol gespeeld in het maatschappelijk zichtbaar maken van dit slachtoffer. In het buitenland hadden tevens strafrechtshervormers, drukkingsgroepen en de media een uitgesproken inbreng in dit proces van bewustwording (Dignan, 2005: 14-17). Vooral de jaren negentig werden in België gekenmerkt door een toenemende bereidheid om binnen de sectoren van politie, justitie en hulpverlening initiatief aan de dag te leggen en een beleid te ontwikkelen gericht op een sterkere juridische verankering van het slachtoffer in het strafproces en het creëren en verbeteren
van maatschappelijke voorzieningen specifiek voor deze doelgroep (Aertsen e.a., 2002; Nationaal Forum, 2004; Lemonne e.a., 2007). In vergelijkend onderzoek bleek België, wat betreft slachtoffergericht wetgevend initiatief in de jaren negentig, één van de beste leerlingen van de Europese klas te zijn (Brienen & Hoegen, 2000). Ons land heeft zich veel minder laten opmerken op het vlak van interne evaluatie van het slachtofferbeleid. Hoe dan ook hebben de diverse beleids- en praktijkontwikkelingen, samen met het katalysatoreffect van de zaak Dutroux, ertoe geleid dat het slachtoffer ook in België geen onbekende meer is en zelfs een centrale positie heeft verworven in
de praktijk en het discours over onveiligheid en strafrechtsbedeling.