“Internering”

Call voor bijdragen themanummer Panopticon

Reeds decennialang wordt maatschappelijke en juridische kritiek geformuleerd over de precaire situatie van mensen met een interneringsmaatregel in België, en dit zowel vanuit nationale als internationale hoek. Zo oogstte de gebrekkige rechtspositie van mensen met een interneringsmaatregel, de onduidelijke toekenningscriteria, het forensisch psychiatrisch onderzoek, het opsluiten van deze mensen in gevangenissen en het ontbreken van de gepaste zorg veel kritiek. In 1998 werd de Belgische staat voor de eerste maal veroordeeld door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens voor haar interneringsbeleid. Het bleef niet bij deze eerste veroordeling. Verschillende veroordelingen volgden, met als dieptepunt het pilootarrest dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in 2016 tegen de Belgische staat uitsprak. België kreeg twee jaar om de structurele problemen onderliggend aan de ontoereikende behandeling van geïnterneerde personen aan te pakken. De veroordelingen en de kritieken zijn echter niet weg.

Het is evenwel niet allemaal slecht nieuws. De steeds heviger wordende (internationale) druk op de Belgische staat heeft de voorbije twee decennia zaken in beweging gezet. Zo werd (en wordt) de forensische welzijns- en gezondheidszorg stap voor stap uitgebreid op het vlak van zowel aanbod als netwerkvorming. Daarnaast werd een duidelijk(er) wettelijk kader voorzien waarin, onder andere, het recht op zorg werd verankerd en een minimumdrempel voor de internering werd ingevoerd. De wet betreffende de internering van 5 mei 2014, zoals gewijzigd door de Reparatiewet van 4 mei 2016, trad op 1 oktober 2016 in werking. Deze verschillende ontwikkelingen hadden, evenwel niet uitsluitend, tot doel om mensen met een interneringsmaatregel uit de gevangenissen te houden en om via een gedifferentieerd netwerk van zorgaanbieders zorg op maat aan te beiden aan personen met een interneringsmaatregel.

Inmiddels is de wet betreffende internering enkele jaren in voege. Hoog tijd om een voorlopig bilan op te maken en vooruit te blikken naar de toekomst door middel van een themanummer over internering. De algemene doelstelling van het themanummer is te focussen op constructieve en innovatieve benaderingen van dit thema en dit zowel op vlak van beleid als praktijk. Vandaag zien we immers pijnpunten bij zowel (1) de instroom van mensen in een interneringsmaatregel (het aantal uitgesproken interneringsmaatregelen én het aantal mensen met een interneringsmaatregel in de gevangenis stijgt opnieuw), (2) de zorg tijdens de interneringsmaatregel als (3) de uitstroom na een interneringsmaatregel. Met een themanummer brengen we internering (opnieuw) onder de aandacht en wensen we, naast het identificeren van onderliggende structurele problemen, voornamelijk aanbevelingen te formuleren. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we in 2030, 100 jaar na de eerste interneringswet, (voorzichtig) kunnen besluiten dat we een humanere weg zijn ingeslagen op het vlak van internering? Wat is er nodig opdat alle mensen onder een interneringsmaatregel kunnen rekenen op een zorgtraject op maat?

De redactie van Panopticon nodigt u uit om een bijdrage in te dienen die ingaat op één van deze deelaspecten omtrent internering. Zowel bijdragen die rapporteren over de resultaten van empirisch onderzoek als theoretisch-reflectieve of praktijkgerichte/beleidsgerichte artikelen kunnen in het themanummer aan bod komen. De themaredactie kijkt uit naar bijdragen vanuit criminologische, psychosociale, architecturale, medische, economische en juridische perspectieven.

Bijdragen dienen vormelijk te voldoen aan de auteursrichtlijnen van Panopticon.

Bijdragen die worden ingediend bij Panopticon mogen niet tegelijkertijd elders worden ingediend en/of gepubliceerd. Van artikelen wordt verwacht dat zij het onderwerp reflexief benaderen en een academische, beleidsmatige of praktijkrelevantie hebben, die uitdrukkelijk door de auteur wordt aangeduid.

Als u een bijdrage wenst in te dienen in het kader van dit themanummer, dan dient u dit uiterlijk 9 januari 2023 aan de redactiesecretaris (redactiesecretaris@panopticonvzw.be) te melden, met bijvoeging van een titel van uw bijdrage en een Nederlandstalig abstract van ongeveer 150 woorden, waarin u kort de doelstelling van uw artikel uiteenzet. Op basis van de ingestuurde voorstellen zullen de editors van het themanummer een selectie maken.

De definitieve bijdrage dient ten laatste op 1 juni 2023 ingestuurd te worden, waarna een double blind peer review zal worden opgestart. De volgende documenten dienen aan de redactiesecretaris (redactiesecretaris@panopticonvzw.be) te worden bezorgd:

  1. het artikel zonder auteursvermelding;

  2. een bestand met een Engelstalige abstract van maximaal 150 woorden (met vertaalde titel), kernwoorden in het Engels en Nederlands en contactgegevens van de auteur(s): Naam, postadres, telefoonnummer, emailadres. Tevens geeft u de affiliatie van elke auteur aan, alsook wie als corresponderend auteur optreedt. Affiliatie duidt u als volgt aan: (vb. Hoogleraar, hoofddocent, onderzoeker, …), Instelling (vb. Institute for International Research on Criminal Policy), Universiteit, Contactgegevens corresponderend auteur (Corresp.: e-mailadres).

Aangeboden artikelen hebben een omvang van 25.000 tot 50.000 karakters (incl. spaties), voetnoten, figuren, literatuurlijst, abstracts en kernwoorden inbegrepen.

Ook forumbijdragen (opiniërende stukken van maximaal 15.000 tekens), rubriekteksten (bv. beleidsartikelen van maximaal 25.000 tekens) en boekbesprekingen omtrent het thema zijn mogelijk. Deze bijdragen zullen een andere reviewprocedure kennen (zie auteursrichtlijnen voor forumbijdragen, rubriekbijdragen en boekbesprekingen). Indien u graag een dergelijke bijdrage indient, gelieve dit uitdrukkelijk te vermelden in uw mail, gericht aan de redactiesecretaris.

Beperk het gebruik van figuren (taartdiagrammen,…). Zorg ervoor dat het bestand volledig anoniem is (onder meer door het vervangen van voetnoten die de identiteit van de auteur kunnen verraden door de melding ‘Referentie wordt later ingevoegd’). In alle bijlagen wordt uitsluitend het APA-7 verwijzingssysteem gebruikt. Bijdragen die hier niet aan voldoen, worden terugbezorgd met het oog op herziening.

Voor de volledige auteursinstructies, zie: http://www.maklu-online.eu/nl/crime/panopticon/author-guidelines/

Redacteurs van het themanummer zijn: